In gesprek met Age Balt van Project 6-25 & KicMPi

Age Balt heeft ruim dertig jaar bij Dow Chemical gewerkt en is daarna als Programmamanager bij KicMPi begonnen. In opdracht van Impuls Zeeland is hij ingezet bij project 6-25, een programma in het kader van het Zeeuws Energie Akkoord, gericht op CO2-besparing bij de top 100 uitstoters van Nederland. Naar aanleiding hiervan is hij voor RES ook Zeeuwse mkb-bedrijven gaan coachen rondom energietransitie. 

Mkb’ers zijn altijd druk, maar het kostte Age weinig moeite om bij bedrijven te mogen langskomen. “Ondernemers stonden er zeker voor open. Je vraagt ook niet of je mag langskomen, je biedt het genoegen aan van jouw hulp. En bij twijfel stelde ik de vraag: dus jij weet zeker dat jouw bedrijfsvoering geen verbeteropties heeft? En je laat een gratis kans om hierover te sparren lopen?” 

Verrassend veel toegevoegde waarde

Bij ieder bezoek werd al gauw duidelijk wat Age voor het bedrijf kon betekenen. “Ik had eerlijk gezegd vooraf niet van mezelf verwacht dat ik, met mijn achtergrond, ook mkb-bedrijven zou kunnen helpen. En ik kan me voorstellen dat de gemiddelde mosselkweker, om maar een voorbeeld te noemen, ook denkt ‘Dow, wat weet jij nou van mossels?’ Maar dankzij mijn procesachtergrond en de frisse blik die ik in het bedrijf had, vielen me tijdens de rondjes door de fabrieken toch veel dingen op waar de ondernemers zelf bedrijfsblind voor geworden waren.”   

Age Balt KicMPi
Voorbeelden

Voorbeelden heeft Age na zo’n twintig bedrijfsbezoeken inmiddels genoeg. “Een uienteler gebruikte aardgas voor zijn uiendroger, terwijl daar prima andere technische oplossingen voor zijn, zoals een warmtepomp. Een grote koelcel was bovendien maar voor een kwart gevuld, maar werd wel volledig gekoeld. Dat kon dus ook een stuk efficiënter. Bij een bakkerij kon veel energie bespaard worden met de tunneloven. En bij weer een ander bedrijf zag ik beschadigde isolatie, die voor een warmtelek zorgde.”   

Breder dan energietransitie

Age keek ook breder dan de energietransitie. “Een mosselkweker had bijvoorbeeld veel kapotte schelpen. Waar de ondernemer dat als een feit had geaccepteerd, vroeg ik me af: waarom gaan die stuk? De oorzaak bleek een val van een halve meter op een metalen onderdeel van het proces te zijn. Dit was heel simpel op te lossen door daar een kussentje op te plaatsen.”    

Gewoon een goed gesprek

De ondernemers in kwestie kregen al snel het vertrouwen dat Age iets voor hen kon betekenen. “Het zorgde voor een connectie. Ondernemers zitten niet op regels en verplichtingen te wachten en ook niet op een lang rapport van vijfentwintig punten. Maar waar ze wel behoefte aan hebben, is gewoon een goed gesprek over het bedrijf en een frisse blik op verbetermogelijkheden. Als je die mogelijkheden laat zien, creëert dat vertrouwen.”   

Snelheid van het mkb

Age bood de ondernemers aan om hen in contact te brengen met partijen die de verbeteringen konden helpen realiseren. “Ik gaf een lijstje van meerdere partijen waar de ondernemer zelf een keuze uit kon maken. Vaak kwamen ondernemers dan al direct in actie, nog voordat ik iets voor hen had gedaan. Dat is ook het mooie van het mkb, de snelheid waarmee de ondernemers kunnen veranderen. Bij grotere bedrijven gaat dat een stuk stroperiger.”   

Succes dankzij 1-op-1-coaching

Dat geldt echter niet bij ieder project. “Dit succes is echt te wijten aan de 1-op-1-coaching-aanpak. Je hebt een heel scala aan andere opties, zoals het organiseren van seminars en workshops of subsidietrajecten, eventueel met matchmaking. Maar dan blijft het lastig voor de ondernemer om te beslissen wat het meest kansrijk is voor zijn onderneming. Daardoor vervalt deze terug in de waan van de dag en gebeurt er niks.”   

Onafhankelijk!

Ook de factor ‘onafhankelijk’ is een belangrijke, geeft Age aan. “Ondernemers kunnen ook advies inwinnen bij leveranciers en engineeringbureaus, maar die zijn vaak gericht op een eigen product. Je bent als ondernemer dus niet zeker dat dit echt het beste is voor jouw bedrijf. Dat ben je wel met een onafhankelijke coach die de beste optie aan je voorlegt en uitlegt waarom het een goed idee is om dit te doen.”   

Valkuil: standaardisering

1-op-1-coaching is volgens Age dan ook een ideale tool om mkb’ers te helpen bij transities. “Maar pas op voor de valkuil dat je deze aanpak niet als gestandaardiseerde tool gaat zien. Ga geen afvinklijstjes maken waarmee de coaches op pad gaan, want dan sla je de plank volledig mis. Ieder bedrijf is anders en iedere oplossing is dat ook. Je moet altijd met een open blik het gesprek aangaan.” 

Ervaring en opleiding coaches

Om dat te kunnen, hebben de coaches wel enige ervaring en opleiding nodig, vindt Age. “Een transitiecoach die net van school komt, is niet geschikt. Een technische achtergrond en basiskennis van zaken zijn van belang om van toegevoegde waarde te kunnen zijn. Studenten zouden op de achtergrond wel van waarde kunnen zijn bij onderzoek naar hoe kansrijk diverse opties voor een bedrijf zijn.

Verder is de houding van de transitiecoach een doorslaggevende factor. Stap niet vooringenomen een bedrijf binnen, want dan gaan de hakken in het zand. Een coach moet vanuit intrinsieke nieuwsgierigheid meekijken met de ondernemer en diegene verrassen met een frisse blik en nieuwe ideeën. Dat het werkt, heb ik zelf mogen ervaren. Ondernemers hebben waardevolle stappen gezet en zelf genoot ik van de toffe contacten en de vertrouwensband met de ondernemers.”