In gesprek met Robert Quak van Century Aluminium
In de fabriek van Century Aluminum in Vlissingen worden anodes gemaakt voor het productieproces van aluminium. Daar is veel energie voor nodig, zowel uit aardgas als elektriciteit. Bedrijfsleider Robert Quak vertelt welke transitie het bedrijf hierin de afgelopen jaren heeft doorgemaakt.
“De eerste besparing die Century Aluminum deed, was de overname van deze anodefabriek in Nederland tien jaar geleden”, begint Robert. “Daarvoor haalden ze hun anoden uit China, maar dankzij de fabriek in Vlissingen realiseerden ze een significante logistieke besparing in kosten en CO2. Ze schaften bovendien twee splinternieuwe bakovens aan waardoor het energieverbruik direct werd gehalveerd.”
De afgelopen jaren werden er nog meer energiebesparende maatregelen doorgevoerd. “We investeren in de beste installaties en technologieën om geld te besparen en tijdig aan de CO2-normen te voldoen. Zo hebben we een oude gasketel vervangen door een veel zuinigere boiler en zijn we nu bezig met een windmolen en 9.000 zonnepanelen."
Complex verhaal
Ook vervolgstappen worden al volop onderzocht. “Het is echter niet makkelijk om te bepalen wat de beste stappen voor je bedrijf zijn”, vertelt Robert. “Je hebt namelijk met meerdere technische opties te maken, maar ook met veranderende energieprijzen, geldende belastingen en eventuele subsidies. Alles bij elkaar is dat een complex verhaal. Op termijn willen we onze bakovens bijvoorbeeld laten draaien op waterstof, maar dat lijkt voorlopig nog geen haalbare kaart. Biodiesel zou een goede tussenstap kunnen zijn, maar de accijnzen daarop zijn gek genoeg net zo hoog als bij gewone diesel.”
Wachten is geen optie
Ondanks de vele onzekerheden zet Century Aluminum wel stappen. “Je kunt niet niks doen en achterover leunen. We weten nog niet wat dé oplossing gaat zijn, maar wachten is geen optie. Intern zijn we dan ook druk bezig met onderzoek. We maken daarbij gebruik van kennis van buitenaf, zoals van het VEMW en adviesbureau Accenture, en vragen aan buurtbedrijven wat zij doen.”
Expertplatform Zeeuws Energieakkoord
In 2022 is ook Age Balt vanuit het Zeeuws Energieakkoord bij Century Aluminum langs geweest. “Het was interessant dat hij als buitenstaander met een frisse blik rondkeek. Hebben we alles gedaan wat we kunnen of heeft hij nog aanvullende ideeën? Uiteindelijk was het dat eerste, vooral omdat we er zelf natuurlijk heel actief in zijn. Dat neemt niet weg dat ik het een goed concept vindt als er eens per jaar eens iemand met je meekijkt of je niks over het hoofd ziet.”
Onafhankelijk advies
Robert denkt dat een dergelijke Transitiecoaching-aanpak voor mkb-bedrijven grote toegevoegde waarde heeft. “Ik kan me voorstellen, dat als je een kleiner bedrijf bent, je vooral bezig bent met je eigen productieproces en veel minder met de energietransitie. Ieder advies is dan welkom, maar wel met de voorwaarde dat het onafhankelijk advies is. Zo’n coach mag geen belangen hebben bij concurrenten of leveranciers, want dan is het advies niet zuiver en zal een ondernemer hier ook niet voor openstaan. KicMPi zie ik wel als een organisatie die onafhankelijke adviseurs kan leveren.”
Voorwaarden transitiecoach
Een andere belangrijke voorwaarde volgens Robert, is ervaring. “Zo’n transitiecoach moet een operationele achtergrond en brede kennis van zaken hebben. Zeker wanneer diegene in meerdere transities moet meedenken. Een coach moet niet alleen op de hoogte zijn van de beschikbare technologieën, maar ook van wetgeving en subsidies. Hij moet niet alles weten, maar wel waar je voor meer informatie terechtkunt.”
In het meest ideale scenario zou een transitiecoach volgens Robert ook een lobby-functie hebben. “Kijk naar de accijnzen op biodiesel. Deze vertragen de vergroening. Als zo’n coach dat geluid bij meerdere bedrijven hoort, zou dat signaal in de politiek moeten doorklinken.”